Obecnie rolnicy na terenie Polski, ale również całej Europy borykają się z szeregiem problemów, które niekorzystnie wpływają na sytuację ekonomiczną i gospodarczą obszarów wiejskich.
Coraz bardziej odczuwalna staję się dla rolników presja wywierana przez czynniki klimatyczne . Niedobory w zasobach wód gruntowych w okresie sadzenia roślin, nadmierne temperatury przez długi okres duża zmienność pogody w okresie wegetacyjnym (późna wiosna , wczesna jesień) oraz ekstremalne zjawiska pogodowe (np. grad )zagrażają zarówno uprawom intensywnym jak i ekstensywnym ograniczając produkcję i dochody rolników. Rynek wciąż zalewają tańsze produkty rolne z zza wschodniej granicy wpływając niekorzystnie na poziom cen polskich płodów rolnych.
Sytuacje dodatkowo pogarsza europejski kryzys inflacyjny w Europie. Poziom inflacji w 2022 roku osiągnął historycznie wysoki poziom. Mimo powolnego spadku inflacji cały czas koszty produkcji znacznie przewyższają wzrost poziomu cen produktów rolnych.
W związku z zaistniałą sytuacją domagamy się
- Zastosowania odstępstwa od norm GAEC 7 oraz GAEC 8 na zasadach zmiany do Planów Strategicznych WPR. Odstąpienie od konieczności stosowania w płodozmianie 3 upraw oraz ugorowania 4% powierzchni gruntów w przypadku gospodarstw powyżej 10 ha.
- Wprowadzenia przejrzystych, jednoznacznych oraz trwałych przepisów dotyczących systemów wsparcia bezpośredniego na kolejne lata, w tym przepisów prawa dotyczących szczegółowych zasad realizacji ekoschematów- tak by były one znane i nie zmieniane w roku składania wniosków obszarowych.
- Jak najszybszego określenia stawek dopłat ekochematowych , oraz podjęcie wszelkich dostępnych mechanizmów prawnych by stawki te były zbliżone do przedstawianych rolnikom przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi na początku 2023 roku.
- Jak najszybszego zakończenie obsługi wniosków o wypłatę płatności bezpośrednich za 2023 rok oraz przywrócenie terminu rozpatrzenia tych spraw do końca lutego roku następującego po roku złożenia wniosków.
- Wyrównanie poziomu dopłat w całej Unii europejskiej, tak by w każdym kraju dopłaty do ha podstawowej produkcji finansowane z budżetu UE były takie same.
- Czasowego odstąpienia od kar za niespełnienie warunków związanych z niewywiązaniem się z obowiązków wynikających z zasad warunkowości oraz ewentualnych kar wynikających z niewywiązania się z całkowitych powierzchni deklarowanych ekoschematów.
- Pozostawienia największego Terminala Zbożowego w rękach Polskich producentów. Nie wyrażamy zgody na wydzierżawianie portów innym Państwom w sytuacji gdzie dostęp do portów dla Polskich rolników i handlowców jest ograniczany.
- Wdrożenia krajowego systemu walki z niekorzystnymi skutkami wystąpienia suszy rolniczej , jak również wdrożenie klarownego i sprawiedliwego systemu wyliczania strat suszowych w rolnictwie opartego również o pracę lokalnych komisji szacujących straty. W ciąż w Polsce istnieje wiele obszarów, dla których niemożliwa jest analiza bilansu wodnego ze względu na brak stacji pomiarowych – co stawia w znacznie gorszym położeniu rolników z tych obszarów .
- Kontynuowania polityki związanej z kontrolą ilości i jakości płodów rolnych przywożonych do Polski, tak by polskich i europejskich rynków nie zalewały tanie płody rolne z rynków wschodnich, zwłaszcza które zawierają substancje niebezpieczne i zakazane do stosowania w produkcji w Polsce.
- Wprowadzenia systemowych regulacji dotyczących dzierżaw z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, tak by grunty rolne były faktycznie przekazywane do dzierżawy rolnikom posiadającym potencjał rozwojowy gospodarstwa a cena dzierżawy nie przekraczała wysokości przeciętnego dochodu rolniczego określonego przez GUS
- Wprowadzenie stałego systemu dopłat dla rolników do sprzedawanych płodów rolnych w przypadku gdy rynkowe wahania cen wpłyną na znaczne ich obniżenie w formie dopłat do sprzedanych płodów wyrównujących cenę do ustalonej minimalnej ceny sprzedaży gwarantującej opłacalność produkcji.
- Wdrożenia środków pomocowych dla sektora hodowli zwierząt inwentarskich w celu dostosowania do zamieniających się warunków dobrostanowych oraz możliwość kontynuowania produkcji w sytuacjach dużych wahań rynkowych.
- Wsparcia lokalnych podmiotów skupujących płody rolne w inwestycjach zwiększających ich potencjał przechowalniczy oraz możliwości skupowe, tak aby nigdy więcej nie doszło do jakichkolwiek przestojów oraz ograniczeń w skupie wynikających z nieprzygotowanej infrastruktury technicznej w tym zwiększenie kwoty na centra dystrybucyjne w ramach KPO.
- Rewaloryzacji kwot związanych z zwrotem akcyzy za paliwo rolnicze z kwoty 1,46 zł do poziomu co najmniej 2,00 zł oraz adekwatne do cen zakupu materiału siewnego oraz kosztów siewu zwiększenie dopłat do materiału siewnego z kwoty 65 zł/ ha obowiązującej w 2022 roku do kwoty 250 zł/ ha zbóż.
- Podwyższenia limitu pomocy de minimis z 200 tyś euro do 300 tyś euro w tym pomocy de minimis w rolnictwie z 20 tyś euro do 30 tyś euro.
- Zwiększenia limitu pomocy na wsparcie krajowe w postaci kredytów preferencyjnych oraz obniżenie oprocentowania kredytów na zakup gruntów oraz inwestycje w gospodarstwach rolnych.
- Podjęcia działań w zakresie zmian założeń „Zielonego Ładu” tak by uwzględnić w nim szereg sytuacji kryzysowych jakie dotknęły rolnictwo oraz dostosowanie wymagań środowiskowych do bieżącej ekonomicznej sytuacji rolników.
- Wsparcie sektora produkcji tytoniu- wystosowanie w imieniu polskich producentów tytoniu stanowczego stanowiska do Komisji Europejskiej i WHO w celu odejścia od tworzenia i wdrażania przepisów zmierzających do zakazu uprawy tytoniu w Unii Europejskiej.
- Ustanowienie uregulowań prawnych wprowadzających kary za wprowadzanie do obrotu żywności / pasz pochodzących z ukraińskiego , nieprzebadanego zboża w tym zbóż technicznych oraz przeznaczenie tych środków na pomoc polskim producentom zbóż i płodów rolnych.
- Wprowadzenie ceł zaporowych na import produktów rolnych z Ukrainy i innych krajów spoza Unii Europejskiej.
W stosunku do każdego z opisanych postulatów posiadamy odpowiednie analizy oraz przykłady konkretnych rozwiązań systemowych, które jesteśmy gotowi skonsultować z całym środowiskiem rolniczym w celu szybkiego i skutecznego wdrożenia wszystkich potrzebnych reform.
Oczekujemy na wprowadzenie regularnych konsultacji z środowiskiem rolniczym tak by na bieżąco reagować na wszelkie niekorzystne zjawiska rynkowe, oraz umożliwić rolnikom czynny udział w tworzeniu regulacji prawnych.
Liczymy na pilne i priorytetowe wdrożenie działań w celu uwzględnienia ww. postulatów.